Definitie van Overlast.

Om tot een definitie van overlast te komen heb ik verscheidene woordenboeken geraadpleegd. Dit bracht mij niet veel verder dan dat overlast als hinderlijk ervaren wordt. Ook na raadpleging van het Wetboek kwam ik niet veel verder. Daarin worden slechts de strafbare vormen van overlast beschreven. Na veelvuldig nadenken en brainstormen met collega's en vrienden ben ik tot de volgende definitie gekomen:

'Overlast is een subjectieve beleving waarbij handelingen van anderen als hinderlijk en onaanvaardbaar beschouwd worden, en waarbij sprake is van schending van privacy, inbreuk op woon- en leefgenot, en waardoor men zich soms ook bedreigd voelt. Het gaat hierbij om gedragingen die niet beantwoorden aan het verwachtingspatroon, en men zich ongewild gedwongen voelt het eigen gedrag aan te passen.'

Overlast is in die zin subjectief dat doorgaans iemands eigen omstandigheden, achtergrond en gemoedstoestand mede bepalen of handelingen van anderen als overlast worden ervaren of niet. Waar de een aangifte van doet, ligt de ander niet wakker van. Met de aantekening dat de politie vaak te maken krijgt met overlast waarvan niet te ontkennen valt dat het overlast is. Het subjectieve aspect valt dan volledig weg.

Politie-inventarisatie van de overlastveroorzakers.

Om een duidelijker beeld te krijgen van de omvang van het overlastprobleem heb ik de beschikbare politiegegevens betreffende de overlastveroorzakers in kaart gebracht. Aan de hand van de 'Evaluatie aanpak Overlast in de binnenstad van Groningen'* en uit gegevens beschikbaar gesteld door Froukje Bakker (Medewerker BE Centrum) en Janneke Kamp (Lokale Zorg BE Centrum) heb ik onderstaande gegevens kunnen verzamelen over de overlast, de overlastlokaties, het politiebeleid t.a.v. dit probleem, en de resultaten van dit beleid. Criterium voor plaatsing in deze inventarisatie was dat iemand tenminste drie keer overlast heeft veroorzaakt waarbij politiebemoeienis werd verlangd.

1995:

Uit de politie-inventarisatie blijkt dat in 1995 de kern van de groep werd gevormd door ongeveer 35 personen in de leeftijd van 24 tot 47 jaar. De helft van deze groep is meer dan 10 keer in aanraking geweest met de politie. Vijf personen zijn in 1995 meer dan vijftig keer geconfronteerd met de politie.

1996:

In dit jaar nam het aantal toe tot 47 personen in dezelfde leeftijdsgroep.13 personen van de 47 zijn meer dan tien keer in aanraking geweest met de politie.

Wat leefwijze\problematiek betreft bestaat de groep uit:

• Drugsgebruikers.
  
• Mensen met chronische psychiatrische problematiek.
  
• Thuis\Daklozen.
  
• En jeugdige allochtonen.

* A. Arents, Evaluatie aanpak overlast in de binnenstad van Groningen, 1996.

Waar bestaat de overlast uit?

Uit het BPS^*1 is op te maken dat de overlast bestaat uit:

• Geluidsoverlast: Schreeuwen, ruzies of te luide muziek.
  
• Alcoholmisbruik op straat of in openbare ruimten.
  
• Bedelen, op straat urineren.
  
• Criminaliteit: bedreigingen, geweldsdelicten, eenvoudige diefstallen.
  
• Gebruik van geweld zonder enige aanleiding (toename).
  
• Gebruik of handel in drugs (Toename van Crack gebruik).
  
• Openlijk drugsgebruik.

* BPS: Bedrijfsprocessensysteem.

Overlastlokaties.

De in de vorige paragraaf beschreven overlast, speelt zich af op de lokaties:

Uurwerkersgang, Martinikerkhof, Vismarkt, Oude Kijk in 't Jatstraat, Turfsingel Guyotplein, Ossenmarkt, Spilsluizen, Hoekstraat en de Nieuweweg.

De overlast op deze lokaties betreffen de incidentcodes^*1:

• Overlast algemeen.
• Overlast dronkenschap.
• Overlast drugs.
• Overlast prostitutie.
• Overlast gestoorde^*2.
• Overige overlast.
• Diefstal fiets.
• Vernieling.

*1 Incidentcode: De rubrieken waarin de verschillende vormen van overlast/misdrijven en ingrijpen door politie in het BPS gerangschikt worden.
*2 In 1997 is de code veranderd in 'verm. gestoorde', lees: vermoedelijk gestoorde, niet echt een vooruitgang.